Techniek komt tot leven bij Vonk

Tekst & foto’s: Ellen Basjes

Ruud geeft les in zowel veehouderij als voeding, en weet die twee werelden op een slimme manier te verbinden. “Ik geef alles wat met techniek te maken heeft,” vertelt hij. “Bij voeding gaat het bijvoorbeeld over zuiveltechnologie - van melk tot yoghurt, kwark en ijs. En bij veehouderij kijken we juist naar hoe die melk wordt geproduceerd, met behulp van melkrobots en sensoren. Zo leren studenten het hele proces kennen: van boer tot fabriek.”

Slimme handen in de praktijk

In de praktijklessen krijgt Ruud hulp van twee trouwe vrijwilligers: Pieter en Walther.
Walther, inmiddels negen jaar vrijwilliger, kwam na zijn pensioen via een advertentie bij Vonk terecht. “Ik heb altijd in de techniek gezeten, bij KPN in de telefooncentrales,” vertelt hij. “Als er iets kapotgaat, probeer ik het te maken. We zorgen dat alles blijft draaien.”

Pieter is er op een bijzondere manier ingerold. “Een andere vrijwilliger zei: ‘Pieter, je moet eens meegaan’,” lacht hij. Met zijn achtergrond in de automatisering en zijn ervaring bij IBM is hij nu onmisbaar. “Er is heel veel technische apparatuur, maar niet alles is geschikt voor het onderwijs. Ik maak het bruikbaar - bijvoorbeeld door een slimme relais of PLC aan te passen zodat studenten ermee kunnen oefenen. Een PLC is eigenlijk een klein computersysteem dat machines aanstuurt, en een slimme relais werkt op een vergelijkbare manier, maar dan eenvoudiger. Daarmee leren studenten hoe automatisering in bijvoorbeeld de landbouw werkt.”

"Het is heel leerzaam om te zien dat de omstandigheden in Den Helder heel anders zijn dan in Alkmaar"

Leren door te doen

Samen zorgen Ruud, Pieter en Walther ervoor dat studenten niet alleen leren wat technologie doet, maar ook hoe het werkt. “We kopen veel lesmateriaal online,” vertelt Ruud. “Daarmee kunnen studenten zelf aan de slag: ze bouwen opstellingen met sensoren, lampjes en schakelingen, en ontdekken zo hoe techniek hun werk als boer of voedingsspecialist makkelijker maakt.”

Studenten leren bijvoorbeeld met sensoren meten hoeveel water een koe drinkt, of analyseren met weerstations temperatuur, vochtigheid en windsnelheid in verschillende delen van Noord-Holland. “Het is heel leerzaam om te zien dat de omstandigheden in Den Helder heel anders zijn dan in Alkmaar,” legt Ruud uit. “Met die gegevens kunnen studenten nadenken over groei van gras of diergezondheid.”

"Je leert begrijpen wat er onder je voeten gebeurt"

Daarnaast doen ze bodemonderzoek met sensoren. Ze meten de vochtigheid en temperatuur in de grond, en zien zo hoe planten reageren op verschillende omstandigheden. “Dat is slim boeren,” zegt Ruud. “Je leert begrijpen wat er onder je voeten gebeurt.”

LoRa opstelling met automatisch water toevoeging en belichting (lichtsensor en grondsensor)om de wortelgroei van gras en planten te onderzoeken met studenten.

En natuurlijk leren studenten ook hoe drones werken. Bijvoorbeeld om nesten van weidevogels op te sporen met een warmtecamera. “Boeren vragen ons zelfs of we willen komen helpen,” vertelt Ruud trots. “Zo’n drone bespaart uren zoeken in het veld én voorkomt dat nesten kapotgemaaid worden. Technologie helpt de natuur én de boer.”

Toekomstgericht onderwijs

Met deze lessen bereidt Vonk-studenten voor op de beroepen van de toekomst. Wie kiest voor voeding, kan later aan de slag in bijvoorbeeld productietechnische bedrijven, de voedingsmiddelenindustrie, de bakkerij of de cacao-industrie. Studenten veehouderij kunnen doorgroeien tot monteur, mechanisatie-expert, melkveehouder of loonwerker.

Wat ze allemaal delen? Een praktische blik op techniek. Dankzij Smart Future - dat de sensorkastjes en andere leermiddelen mogelijk maakt - werken studenten met technologieën die ook in het bedrijfsleven worden gebruikt. Zo sluit het onderwijs beter aan op de arbeidsmarkt van morgen, en leren studenten wat slim boeren en slim voeden in de praktijk betekent.